مسجد جامع دامغان یکی‌از دارای شهرت ترین جاهای مسجد النبی کوهسنگی مشهد جالب دامغان میباشد. این مسجد باشکوه عمر بسیار متعددی دارااست و در فهرست اثرها ملی کشور‌ایران به تصویب رسیده میباشد. مسجد تاریخانه و مسجد جامع دامغان مهم‌ترین اثر ها تاریخی شهر دامغان میباشند. عمر این بناهای تاریخی به قرن چهارم و پنجم هجری گشوده میگردد. ولی مسجد جامع دامغان در طی این سالها بارها مرمت شد‌ه‌است. ما درین مقاله آغاز معرفی کوتاهی از این مسجد ارائه می کنیم. آن گاه درباره ی تاریخچه مسجد جامع دامغان اطلاعاتی ارائه می کنیم. به‌دنبال به شرح، نصیب‌های متفاوت سازه و ویژگی ها معماری آن‌ها‌را ذکر می کنیم. با دقت به التفات مناره مسجد جامع دامغان قسمت ویژه‌ای را به آن تخصیص میدهیم. در نقطه پایان نیز بابیان نشانی مسجد جامع دامغان این مقاله را به نقطه نهایی میبریم.
تاریخچه مسجد جامع دامغان
در زمینه ی فرصت آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد تشکیل داد بنای نخستین این مسجد داده ها دقیقی در اختیار وجود ندارد. هیچ کدام از مورخان کهن در اثرها خویش در زمینه ی مسجد دامغان سخنی نگفته‌اند. اولی هر کس در امر وجود مسجدی در شهر دامغان صحبت گفته مقدسی، جغرافی‌دان مسلمان، میباشد. وی در تعریف شهر دامغان از مسجدی تمیز و خوش منظر حافظه نموده است. مقدسی در سال ۳۷۵ هجری قمری از شهر دامغان بازدید کرده است.
بنابر موقعیت شهر دامغان درین سالها، کارشناسان احتمال میدهند مسجدی که مقدسی از آن ذکر شده مسجد تاریخانه دامغان میباشد. البته در برخی منابع به عنوان مثال “سفرنامه استرآباد و مازندران و گیلان” تشکیل داد بنای نخستین این مسجد به هارون الرشید منسوب شده میباشد. در بعضی منابع نیز مجال تشکیل داد این سازه مجال خلافت مأمون اعلام گردیده‌است. ولی بنای نخستین مسجد در طی تاریخ تخریب گردیده و بعد ها قسمت‌های متفاوت مسجد بوسیله اشخاص متفاوت مرمت گردیده است.
ایوان مسجد جامع دامغان
معرفی مسجد جامع دامغان
مسجد جامع دامغان در زمینی مستطیل صورت به پهنا ۶۲ و ارتفاع ۷۰ متر تاسیس گردیده است. دو ورودی برای مسجد پیاده سازی گردیده که یکی از به گنبد قیصریه و دیگری به رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد محله خوریا راه و روش داراست. ایوان مهم مسجد مستطیلی به ارتفاع ۲۹ متر و پهنا ۲۶ متر میباشد. سابق ترین شبستان مسجد در ضلع غربی سازه جای دارد. در ضلع شرقی نیز شبستانی در تحت زمین سازه شد‌ه‌است.
شبستان جنوبی سازه که به وسیله یکی‌از نظامیان قاجار تاسیس گردیده به اسم مسجد سرهنگ دارای اسم و رسم میباشد. صحن جدید مسجد نیز در ضلع شمالی سازه جای‌دارد. بقایای ردیف‌هایی متصل به اضلاع شرقی، غربی و شمالی چشم می گردد که علامت مسقف بودن قسمتی از سازه در قبلی میباشد. این قسمت مسقف حدود ۲۸۰ متر مربع حجم داشته میباشد. راهرویی به ارتفاع ۲۰ متر و پهنا ۴ متر این قسمت دیرین را به صحن نو مسجد متصل می‌سازد. این راهرو و مناره مسجد، دیرین ترین اجزای این سازه میباشند.
معماری نصیب‌های متفاوت مسجد جامع دامغان
مناره مسجد جامع دامغان
مناره مسجد جامع دامغان ۳۱ متر طول و ۱۰۵ پله داراست. این مناره باستانی دارنده دو کتیبه به خط کوفی میباشد. کتیبه اولیه در طول ۱۰ متری مناره قرار گرفته میباشد. بر روی این کتیبه آیه ۳۵ سوره فروغ مندرج میباشد. کتیبه دوم در طول تقریبی ۲۹ متری مناره جای‌دارد. از سایر نقاط پر رنگ این مناره تزئینات آجرکاری آن میباشد. به ویژه در قسمت‌های بالایی مناره “گره‌سازی چهار مقسم” به زیبایی انجام شد‌ه‌است. خصوصیت شاخص تزئینات این مناره وجود کاشیکاری در بالای مناره میباشد.
در منابع تاریخی، کاشیکاری مناره سین شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد در اصفهان سابق ترین مثال به کارگیری از کاشی های رنگی برای تزئینات سازه است. در حالتی‌که کاشیکاری این مناره در طول ایجاد کرد بنای اول انجام یافته باشد عمر آن از مناره سین بیشتر میباشد. جهانگردان و کارشناسان فراوانی درخصوص کاشیکاری این مناره سخن کرده‌اند ولی هیچکدام نتوانستند از در حدود پژوهش این کاشی‌ها بپردازند.
مسجد جامع دامغان یکی‌از دارای شهرت ترین جاهای مسجد النبی کوهسنگی مشهد جالب دامغان میباشد. این مسجد باشکوه عمر بسیار متعددی دارااست و در فهرست اثرها ملی کشور‌ایران به تصویب رسیده میباشد. مسجد تاریخانه و مسجد جامع دامغان مهم‌ترین اثر ها تاریخی شهر دامغان میباشند. عمر این بناهای تاریخی به قرن چهارم و پنجم هجری گشوده میگردد. ولی مسجد جامع دامغان در طی این سالها بارها مرمت شد‌ه‌است. ما درین مقاله آغاز معرفی کوتاهی از این مسجد ارائه می کنیم. آن گاه درباره ی تاریخچه مسجد جامع دامغان اطلاعاتی ارائه می کنیم. به‌دنبال به شرح، نصیب‌های متفاوت سازه و ویژگی ها معماری آن‌ها‌را ذکر می کنیم. با دقت به التفات مناره مسجد جامع دامغان قسمت ویژه‌ای را به آن تخصیص میدهیم. در نقطه پایان نیز بابیان نشانی مسجد جامع دامغان این مقاله را به نقطه نهایی میبریم.
تاریخچه مسجد جامع دامغان
در زمینه ی فرصت آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد تشکیل داد بنای نخستین این مسجد داده ها دقیقی در اختیار وجود ندارد. هیچ کدام از مورخان کهن در اثرها خویش در زمینه ی مسجد دامغان سخنی نگفته‌اند. اولی هر کس در امر وجود مسجدی در شهر دامغان صحبت گفته مقدسی، جغرافی‌دان مسلمان، میباشد. وی در تعریف شهر دامغان از مسجدی تمیز و خوش منظر حافظه نموده است. مقدسی در سال ۳۷۵ هجری قمری از شهر دامغان بازدید کرده است.
بنابر موقعیت شهر دامغان درین سالها، کارشناسان احتمال میدهند مسجدی که مقدسی از آن ذکر شده مسجد تاریخانه دامغان میباشد. البته در برخی منابع به عنوان مثال “سفرنامه استرآباد و مازندران و گیلان” تشکیل داد بنای نخستین این مسجد به هارون الرشید منسوب شده میباشد. در بعضی منابع نیز مجال تشکیل داد این سازه مجال خلافت مأمون اعلام گردیده‌است. ولی بنای نخستین مسجد در طی تاریخ تخریب گردیده و بعد ها قسمت‌های متفاوت مسجد بوسیله اشخاص متفاوت مرمت گردیده است.
ایوان مسجد جامع دامغان
معرفی مسجد جامع دامغان
مسجد جامع دامغان در زمینی مستطیل صورت به پهنا ۶۲ و ارتفاع ۷۰ متر تاسیس گردیده است. دو ورودی برای مسجد پیاده سازی گردیده که یکی از به گنبد قیصریه و دیگری به رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد محله خوریا راه و روش داراست. ایوان مهم مسجد مستطیلی به ارتفاع ۲۹ متر و پهنا ۲۶ متر میباشد. سابق ترین شبستان مسجد در ضلع غربی سازه جای دارد. در ضلع شرقی نیز شبستانی در تحت زمین سازه شد‌ه‌است.
شبستان جنوبی سازه که به وسیله یکی‌از نظامیان قاجار تاسیس گردیده به اسم مسجد سرهنگ دارای اسم و رسم میباشد. صحن جدید مسجد نیز در ضلع شمالی سازه جای‌دارد. بقایای ردیف‌هایی متصل به اضلاع شرقی، غربی و شمالی چشم می گردد که علامت مسقف بودن قسمتی از سازه در قبلی میباشد. این قسمت مسقف حدود ۲۸۰ متر مربع حجم داشته میباشد. راهرویی به ارتفاع ۲۰ متر و پهنا ۴ متر این قسمت دیرین را به صحن نو مسجد متصل می‌سازد. این راهرو و مناره مسجد، دیرین ترین اجزای این سازه میباشند.
معماری نصیب‌های متفاوت مسجد جامع دامغان
مناره مسجد جامع دامغان
مناره مسجد جامع دامغان ۳۱ متر طول و ۱۰۵ پله داراست. این مناره باستانی دارنده دو کتیبه به خط کوفی میباشد. کتیبه اولیه در طول ۱۰ متری مناره قرار گرفته میباشد. بر روی این کتیبه آیه ۳۵ سوره فروغ مندرج میباشد. کتیبه دوم در طول تقریبی ۲۹ متری مناره جای‌دارد. از سایر نقاط پر رنگ این مناره تزئینات آجرکاری آن میباشد. به ویژه در قسمت‌های بالایی مناره “گره‌سازی چهار مقسم” به زیبایی انجام شد‌ه‌است. خصوصیت شاخص تزئینات این مناره وجود کاشیکاری در بالای مناره میباشد.
در منابع تاریخی، کاشیکاری مناره سین شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد در اصفهان سابق ترین مثال به کارگیری از کاشی های رنگی برای تزئینات سازه است. در حالتی‌که کاشیکاری این مناره در طول ایجاد کرد بنای اول انجام یافته باشد عمر آن از مناره سین بیشتر میباشد. جهانگردان و کارشناسان فراوانی درخصوص کاشیکاری این مناره سخن کرده‌اند ولی هیچکدام نتوانستند از در حدود پژوهش این کاشی‌ها بپردازند.
خصوصیت های کالبدی در معماری مسجد