مرجع مسجد النبی کوهسنگی مشهد

او خاطر نشان کرد: در اولِ ده سال ۸۰ تیتر« ده سال بهداشت و غبارروبی مساجد» به « ده سال نکوداشت و بهداشت مساجد» تغییر‌و تحول اسم بخشید و در امسال هم «ده سال تکریم و غبارروبی مساجد» نامگذاری گردیده است. ولی تیتر« تکریم» که در معنای کرامت بخشیدن میباشد یک واژه عام میباش مسجد النبی کوهسنگی مشهد د هم حوزه قابل انعطاف افزاری و هم مشقت بار افزاری و هم منابع انسانی را در برمی گیرد. نکته آینده این میباشد که بعداز کلمه و واژه تکریم، «غبارروبی» آمده میباشد که‌این مقاله را به ذهن متبادر می نماید که گویی صرفا غبارروبی ظاهری مسجد مراد میباشد در حالی که مطلقا مقصود طراحان این تیتر، به‌این قضیه محصور نمیشود.

این دارای تخصص مسجد بابیان اینکه جمهوری اسلامی ایران به جهت جایگاهی که تحت عنوان ام القرای عالم اسلام داراست، عالی میباشد نگاه فرامنطقه ای به قضیه تکریم مساجد داشته باشد، ادامه داد: در هفته جهانی مساجد شخصیت های بعضی از کشورها تحت عنوان مهمان در جمهوری اسلامی ایران برای کمپانی در همایش حضور پیدا می نمایند البته یک شورایی که متشکل از مدیران پر رنگ مساجد دنیا باشند را که در راستای تکریم مساجد نرم‌افزار های همیشگی داشته باشد، نداریم؛ که‌این مورد را می اقتدار در سازمان همیاری‌های اسلامی طرح کرد و در هفته جهانی مسجد شایسته ترین مجال برای هم اندیشی و گرد هم آیی مسئولان و فعالان مساجد برای اینگونه فرمان مهمی باشد.

مکلف رستمی خاطر نشان کرد: ماه رمضان خیر صرفا فصل بهار قرآن که فصل بهار مساجد نیز می‌باشد چراکه بیشتر فعالیتهای مساجد درین ماه شکل می‌گیرد و از آن‌جا که برخی از مساجد کار مناسبتی دارا هستند نزدیک به دو سوم مساجد درین روز ها دارنده امام جماعت و نرم افزار های متفاوت میشوند و لذا رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد شایسته ترین مجال برای محاسبه فعالیتهای مساجد می‌تواند ماه رمضان باشد و طی فستیوال ای در عید فطر از برترین این حوزه تکریم به فعالیت آید.

عهد و پیمان به دست آوردن معبود از پیامبران برای پاکیزه نگه داشتن منزل اش

او به منزلت بهداشت و نظافت به ویژه اماکن مقدسی زیرا مسجد در معارف شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد اسلامی یادآور شد: آیه ها و احادیث اکثری در پیشنهاد بر بهداشت شخصی و اجتماعی پیش از ورود به مسجد، حین ورود و باطن مسجد از رسول(ص) و ائمه اطهار(ع) به دست ما رسیده میباشد. مکلف رستمی خاطر نشان کرد: آفریدگار در آیه ۱۲۵ سوره بقره می‌فرماید: و ما از ابراهیم و اسماعیل قسم گرفتیم که منزل من را برای طواف کنندگان و اعتکاف کنندگان و نمازگزاران از هر زشتی پاکیزه نماید». از مضمون این آیه اینگونه می قدرت برداشت کرد که اولا اینکه خدا به رسول خویش امر میدهد و منزل من را چه‌طور برای نمازگزاران فراهم کن و نمی گوید به سایرافراد بگو و این مورد نماد از عنایت پاکسازی مسجد دارااست.

او خاطر نشان نمود: نکته دوم این میباشد که خدا به حضرت ابراهیم(ع) که یک فرد سالمند و حضرت اسماعیل(ع) تحت عنوان آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد شخصی نوجوان دستور میدهد و این گویای آن میباشد که در پاکسازی مسجد خرد و بلندمرتبه ندارد. سومی نکته این میباشد که خدا یک نگاه جمعی به‌این زمینه داراست و به هر دو این بزرگان اشاره می‌فرماید.

محمد در سن ۴۰ سالگی به پیامبری برگزیده شد و دربین مردان علی بن ابیطالب و در میان زنان خدیجه او‌لین اشخاصی بودند که به او ایمان آوردند. محمد تا سه سال بعداز بعثت دعوت خویش را آشکار نکرد و بعد از سال سوم با وحی از طرف آفریدگار، دعوت خویش را آشکار نمود. او‌لین گروهی که محمد مسجد النبی کوهسنگی مشهد آنان‌را آشکارا به اسلام دعوت نمود، عمو زادگان خویش، مردان بنی هاشم بودند. بعد از آن به کوه صفا رفت و آحاد قریش را آشکارا به اسلام دعوت نمود.

در بالا سران قریش نسبت به دعوت محمد بی‌توجه بودند، ولی هنگامی که محمد به تمسخر بت‌ها پرداخت، سران قریش نیز تمایل به رویارویی با محمد گرفتند. اولی مبادرت آنها رای زنی با ابوطالب بود تا وی محمد را از اسلام خواهی گشوده داراست، ابوطالب نیز به خواست آنها با محمد به مذاکره پرداخت که محمد نیز در پاسخ، وعده‌ها و پیشنهادات آنها را رد کرد. اینکار یک‌سری توشه به وسیله اعراب شکل گرفت تا در غایت محمد اراده راسخ خویش در این شیوه را با ابوطالب بین گذاشت و وی نیز در پاسخ خویش را پشتیبان و یاور محمد خواند.

سران قریش بعد از آنکه امداد خواستن از ابوطالب را بیهوده دیدند، قصد به کمک پیدا کردن از یهودیان مدینه گرفتند، علمای یهود نیز سه سؤال را برای پرسیدن از محمد مطرح کردند و گفتند درصورتی که محمد جواب این‌ها را بداند، در پیغمبری وی شکی وجود ندارد؛ سران قریش وقتی که به مکه بازگشتند آنها‌را از محمد جویا شدند، محمد نیز به آنها عهد جواب گویی اعطا کرد، تا آنکه بعداز ۱۵ روز، صحیح هنگامی که سران قریش شم برد می‌کردند، جواب آنان‌را اعطا کرد. جبرئیل ادله این تأخیر را متکی بودن به خویش داشتن محمد آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد و خیر تکیه بر پروردگار تیتر کرد و از وی خواست تا آنگاه تنها بر عزم معبود تکیه نماید.

پنج سال بعد از بعثت محمد، فاطمه از خدیجه به دنیا آمد. از سوی دیگر با ارتقاء تعداد مسلمان‌ها، بت پرستان قریش نیز آزار رسانی خویش را بیشتر کرده و حتی آنان‌را شکنجه می‌کردند. درین در میان سمیه اولی زنی بود که در روش اسلام کشته شد و بخش اعظمی از صحابه محمد، زیرا بلال، عمار و یاسر نیز آیتم شکنجه‌های دشوار قرار می‌گرفتند.

مسافرت مسلمان ها به حبشه

مهاجرت محمد و مسلمانها به مدینه

سال مهاجرت محمد از مکه به مدینه، ۱۳ سال بعد از بعثت در سپتامبر ۶۲۲ میلادی (ربیع‌الاول/شهریور سال اولیه هجری) مبدأ تاریخ مسلمان رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد ها موسوم به تاریخ هجری است که در حین خلافت قدمت بن خطاب وضع و اوضاع شوید.

تاریخ کشور ایران بعداز اسلام

با حمله اعراب به جمهوری اسلامی ایران در آخرین سالهای شاهنشاهی ساسانی اوضاع و احوال مرزوبوم آشفته شوید. به گونه ای که پس از پادشاهی انوشیروان دادگر، هرمزد بر تخت گرد هم آیی و پس از وی خسرو پرویز، که‌این زمان‌ها به اسم عصر‌های شکوه و جلال ایرانیان اسم گرفته‌میباشد. اما بعداز آن‌ها در بازه کمتر از ۶ سال نزدیک به ۶ شاه بر تخت نشستند و اوضاع و احوال مملکت رو به سر و صدا می رفت.

خلفای راشدین

نگاهی به خلافت ابوبکر

خلافت ابوبکر به محض اینکه فرستاده وفات یافت ، اصحاب از مهاجرین و انصار شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد در سقیفۀ بنی ساعده توده شدند تا خلیفۀ پس از نبی را معین نمایند. نوشته اند به قدمت گفتند که چه نشسته ای در حالی که در سقیفه سرگرم گزینش خلافت میباشند. قدمت به ابوبکر خبر بخشید و هر دو شتابان به آنجا رفتند در حالی که علی (ع) سرگرم مهیا کردن مقدمات غسل و کفن نبی(ص) بود. سعد بن عباده مدیر قبیلۀ خزرج در حالی که به شدت بیمار بود ، از فضائل انصار صحبت می اعلام‌کرد . سعد بن عُباده یادآور شد که‌این انصار بودند که نبی را هواخواهی دادند و برای وی مقر محکمی زیرا مدینه ساخت کردند در حالیکه قریش ، نبی را از خویش رانده بود و اورا به شدیدترین وجه پایین فشار قرار داده بود . پس خلافت حق انصار میباشد. ابوبکر مجلس را بدست گرفت و آغاز…

ده محل پرستش در اسلام و دیگر ادیان الهی
بشر بر شالوده فطرت خویش، توحید و یگانگی آفریدگار رادرك می‌كند و ذات پاك حق را از تعلق به زمان و مكان خاص، تمیز می داند. با این حالا، بیان کننده یك میل فطری دیگر نیز او را وادار می‌كند تا در مكانی كه انتساب بیشتری باایمان دارد به عبادت وی بپردازد. بیان کننده جایگاهی كه منسوب به خداست، عالی میتواند آدم را از امواج گرفتاری‌ها و اضطراب‌ها بدور و به حاشیه دریا ادب نزدیك كند.
از همین رو، تاریخ محل عبادت و پرستشگاه، به مسجد النبی کوهسنگی مشهد اندازه قدمت انسان عمر دارااست. باستان شناسان از معبدهایی خبر می دهند كه از آغاز پیدایش آدم وجود داشته‌اند. قرآن مجید نیز اسم مشهور ادیان الهی را با اسم پرستشگاه‌های آن ها همپا كرده میباشد.[73]
رهروان ادیان پیشین وظیفه داشتند كه نماز را تنها در پرستشگاه‌های خویش به جا آورند و نمازگزاردن در سوا محل عبادت، صرفا از روی ناچاری برای آنان جایز بوده می‌باشد.
در اسلام با آنكه بر نمازگزاردن در مسجد تأكید فراوان گردیده

آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد

، البته نماز در سوا مسجد نیز درست است.
این حكم الهی خلال آنكه كار را برای امت رسول آسوده كرده هست، نكته‌ای لطیف نیز در خویش نهفته دارد كه عالمان الهی آن را اینگونه ذکر كرده‌اند:در حقیقیت، با آنكه همه زمین با پروردگار نسبت یكسانی داراست، البته خدا به لطف خود با مسجد، معامله منزل را می‌كند یعنی آنها‌را محل دیدار و مجلس انس و زیارت قرار داده هست. این به این معناست كه انتخاب مجلس دیدار و حضور را به اختیار ما واگذار فرموده و این از گران قدر ترین بزرگواری‌هاست.[74]
با آنكه کلیه گستره خاك برای امت فرستاده همانند، مسجد می باشد، البته مسجد در معنای اصطلاحی آن، رده و محفلی ویژه برای عبادت خالصانه به شمار می‌رود. از همین رو، جنبه‌های عبادی مسجد، از سایر جنبه‌‌های آن پر رنگ‌ خیس و پرفروغ خیس می‌کند.

رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد

قرآن و جنبه‌های عبادی مسجد
در قرآن، هر جا کلام از مسجد به دربین آمده، جنبه‌های عبادی آن تحت عنوان نقش نخستین و بنیادین این مقام مقدس، مورد تأكید قرار گرفته میباشد. خدا گرانقدر می‌فرماید:و مساجد ویژه خداست. پس هیچ كس را باایمان مخوانید. (جن: 18)
و در آیه دیگر می فرماید:پروردگارم بر دادگری امر داده می باشد و اینكه در هر مسجدی روی خویش را بی واسطه (به سوی قبله) كنید و در حالی كه آیین خدا را برای وی خالص گردانیده‌اید اورا بخوانید. همان گونه كه شما‌را پدید آورد و به سوی وی گشوده می‌گردید. (اعراف: 29)
این آیه به روشنی می‌فهماند كه مسجد، كانون پرستش خالصانه میباشد. پروردگار تعالی در جایی دیگر، مسجد را جایگاهی معرفی می‌كند كه در آن اسم آفریدگار فراوان برده می گردد.
و مساجد یذكر فیها نام الله كثیرا؛ و مساجدی كه اسم آفریدگار در آن ها بسیار برده می‌گردد.(اعراف: 29)

شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد

با دقت به آیه‌های 36 و 37 سوره نور و روشنایی نیز مسجد، مقر تجمع مردانی می باشد كه صبح و شام در آن جا به تسبیح و عبادت مشغولند و هیچ بیزنس و معامله‌ای آنها را از خاطر آفریدگار گشوده نمی‌دارااست.
پس مسجد آغاز، كانون عبادت و نماز و رمز و نیاز مؤمنان با خداست. از همین‌رو، قرآن كریم كسانی كه عموم را از خیال و خاطر كردن خدا در مسجد گشوده می‌دارند، از ستم پیشه ترین انسانها به شمار می‌آورد.[75]

جنبه‌های عبادی مسجد در گفتار معصومان (علیهم السلام)
پیشوایان معصوم نیز به تبعیت از قرآن، بر جنبه‌های عبادی مسجد بسیار تأكید كرده‌اند. نیم نگاهی به آداب و احكام مسجد، این نكته را پر‌نور می‌كند.[76] بیشتر این احكام علامت می دهد كه اسلام پیرو آن میباشد كه مسجد جایگاهی مطلوب برای خاطر كردن خدا باشد و مؤمنان بتوانند در آن جا با حضور قلب، آفریدگار را پرستش كنند. به‌این منظور، در احكام اسلامی، انجام دادن هر كاری كه ممكن میباشد مسجد را از ایفای اینگونه نقشی گشوده دارد، نا مطلوب شمرده گردیده است.
آرایش کردن مسجد با طلا، نگارگری كردن مسجد، خریدوفروش، قضاوت كردن و اجرای حدود در مسجد، ورود دیوانگان و خردسال ها به مسجد، هم اینگونه انجام كارهایی زیرا بلند كردن صدا و ذکر سخنان بیهوده و اعلام اشیای گم گردیده و كارهایی از این دست در مسجد، هر كدام قادر است آدم را از توجه به نماز و عبادت گشوده دارد.
تاكید بر حضور در مسجد، با حالت عصمت و پاكیزگی، ترغیب نمازگزارن نسبت به آرایش کردن خویش و به کار گیری از رایحه و بوی خوش و زدودن بوی بد از دهن و تن به هنگام حضور در مسجد نیز به همین منجر است. گاه چشم می گردد كه بوی نا مطلوب تن كسی در مسجد، محیط را برای عده ای از نمازگزاران غیر قابل تحمل می‌كند و آن‌ها را از عبادت گشوده می‌دارد. سخن اعلام کردن درباره امو ر مادی نیز با محیطی كه برای عبادت و خاطر آفریدگار سازه گردیده، تناسبی ندارد و زمینه را برای تشویق فکر‌های نمازگزاران آماده می‌كند. بر این مبنا، ایفا دادن دو مجموعه از كارها در مسجد جایز وجود ندارد: تیم اول اموری است كه اجرا آن در مسجد، با شأن و مقام منزل آفریدگار سازش ندارد. مجموعه دوم كارهایی میباشد كه به جنبه عبادی مسجد جراحت می رساند. بر این گزینه بسیار تأكید كرده‌اند و دراین مورد اینگونه گفته‌اند:در صورتیکه مسجد را برای مدیحه خوانی خیمه بزنند و فرش كنند سیاهی بكوبند و اسباب دمنوش در آن ببرند، در صورتی‌که كه این كارها به مسجد زیان نرساند و بازدارنده نماز خواندن نشود، اشكال ندارد[77]
کارها فرهنگی و آموزشی در مسجد، شغل‌های اجتماعی ـ سیاسی و بخشی از کارها نظامی كه اعمال آن در مسجد رواست، با آنكه هر یك فضیلت ویژه‌ای دارااست، ولی نباید به جنبه‌ عبادی مسجد و پرستشگاه بودن آن خدشه وارد كند و نمازگزاران را از نماز خواندن در مسجد گشوده دارااست.
جذاب هست بدانیم فقهایی همانند امام خمینی (قدس سره) كه همواره بر جنبه‌های اجتماعی ـ سیاسی و انقلابی مسجد تاكید می‌كنند، ایفا هر عملی را كه بازدارنده عبادت مؤمنان درمسجد باشد، جایز نمی‌دانند. در فتواهای گوناگونی از امام خمینی بر لزوم دوری از عملیات ورزشی و حتی فراگیری نظامی در مسجد، با تمامی اهمیتی كه داراست، تاكید گردیده است.[78]

2ـ پژوهش اثر ها تربیتی مسجد
یكی دیگر از آثار شخصی مسجد، اثرها تربیتی آن میباشد. مسجد خلال آثار عبادی با گستره عمل‌ها و مفاهیم گوشه‌ای، در کارها تربیتی نیز نقش مهمی جاری ساختن می‌كند. اثرها تربیتی مسجد را در سه قسمت بازرسی می‌كنیم:

تربیت دینی
تربیت در لغت به معنای رویش و پاكیزه كردن میباشد. در اصطلاح، تربیت عبارت می باشد از تبدیل كردن قوه‌ها به فعلیت و استخراج نیروها و استعدادهای درونی انسان كه سببب شكوفایی و پرورده ساختن میباشد.[79]
تربیت شرعی، تربیت بر پایه ی آموزه‌های فقهی میباشد كه به آئین‌ داری نقطه نهایی می‌پذیرد و شكوفایی فقاهتی را در بردارد.
غرض از تربیت فقاهتی، ایجاد کرد، تقویت و رشد روح زهدوتقوا و هدایت پذیری می باشد؛ چون نجات، در گرو ایمان و تقوای دائمی و وصال به جایگاه رضا میباشد..[80]
در دنیایی كه هدف و فلسفه معاش، گم گردیده و تایید حیات پوچ و بیهوده، بستر ساز پی آمدهای نامطلوبی است كه به طور‌های متعدد در قضیه‌های شخصی و اجتماعی بروز می‌‌كند، صرفا دین و تربیت فقاهتی می باشد كه برهان هدایت آدم در مسیر معاش میگردد.
در‌این در میان مسجد با احیای تربیت فقهی، آدم را به خویشتن گشوده می‌گرداند و با زدودن غبارهای خویش فراموشی از فطرت، بشر را به سوی هویت دینی راهنمایی می‌كند. مسجد از شیوه های متفاوت بر تربیت دینی تاثیر می گذارد.

ایجاد کرد آشنایی
تربیت، بدون ساخت آشنایی و دانایی امكان پذیر وجود ندارد. براین اساس، تربیت شرعی به آگهی و ا نتقال مفاهیم نیاز داراست تا در سایه آن وظیفه‌های شرعی شكل یابد. برگزاری گردهمایی‌های سخنرانی شرعی در مسجدها، مناسبت‌های گوناگون و ذکر احكام، سعی ارزشمندی در‌این مسیر می‌باشد. درین سخنرانی‌ها آشنایی و دور اندیشی فقهی اشخاص افزایش مییابد و با تبیین جامعیت فقهی و قیمت‌های اسلامی، یكی از اساسی‌ ترین جنبه‌های تربیت شرعی شكل می‌گیرد و در غایت، بها‌ها و آرمان‌های شرعی تقویت می‌گردد.

تربیت عملی
تربیت تنها به ساخت و جابجایی آگاهی‌ها مربوط وجود ندارد، بلكه تربیت عملی نیز بسیار مؤثر است. برگزاری نماز جماعت، گرد‌همایی‌های دعا و نیایش، اعتكاف و مراسم‌های دینی در مناسبت‌های مذهبی از این قبیل است.

تربیت الگویی
تربیت الگویی، یكی از شایسته ترین طریق‌های تربیت می باشد. مسجد در این زمینه نیز مؤثر هست. امام جماعت و اشخاص نمازگزار در مسجد، مسلمانها برتری میباشند كه بیشتر از سایر افراد به احكام فقهی پای بندند. این اشخاص كه تربیت گردیده مسجد می‌باشند، الگوهای تربیت دینی به شمار می روند و در هدایت و گرایش دیگران به باورها و جاری ساختن فقهی مؤثرند.
مسجد با ارتقا آشنایی و آگاهی، تبیین، نگهداری و بسط قیمت‌ها و آرمان‌های اسلامی، تربیت عملی فقاهتی و تربیت الگویی، نظام تربیتی دارای انسجام و قوام یافته‌ای را ایجاد کرد می‌كند كه بر شاخصه‌های نام و نشان فقهی تأثیر میگذارد و آنها را تقویت می‌كند.[81] بدین ترتیب مسجد، باعث تقویت تشخیص شرعی و تداوم دین‌داری میشود.
تربیت اخلاقی، تربیت فقهی، تربیت عقیدتی، تربیت سیاسی از بعد ها تربیت شرعی میباشد كه مسجد بر آن‌ها مؤثر میباشد.[82]

خضوع و خشوع
در نظام تربیتی اسلام، فروتنی یكی از مهم‌ترین خصوصیت اخلاقی میباشد كه در سایه غلبه بر هوای نفس و تكبر، ایجاد می گردد. مسجد نیز تحت عنوان پایگاهی مذهبی كه در تربیت فقهی مؤثر می باشد، این جنبه شخصیتی ارزنده را در انسان تقویت می‌كند. مسجد با شیوه‌های مختلف منجر تقویت خشوع می‌‌گردد؛ چون مسجد فقط به دسته ویژه‌ای از مسمانان با سطح سواد و گنج و مقام اجتماعی بالا وابستگی ندارد، بلكه تمامی قشرهای جامعه اسلامی می توانند برای اجرای مراسم شرعی خویش، در منزل خداوند حاضر شوند. حضور تمامی طبقه‌‌های اجتماعی در مسجد و رابطه آن ها با یكدیگر به ایجاد کرد و روحیه خضوع و خشوع در انسان كمك می‌كند. در مسجد ثروتمندان با فقیران، عالمان با بیسوادان و جوان ها با پیرها در ارتباطند.
بی شك، كسی كه در جریان روابط اجتماعی با اشخاص گوناگون رابطه داشته باشد و از جلسه و برخاست با قشرهای میانگین و ضعیف هجران نمی‌كند، معمولا از رفتارهای متكبر دور می ماند.[83]
از سوی دیگر از دید قوانین فقهی در مسجد، تمامی اشخاص در یك سطح هستند و كسی حق ندارد نسبت به دیگر افراد تكبر ورزد. آداب و ضوابط مسجد برای همه یكسان میباشد و كسی امتیازی بر سایرافراد ندارد و تمامی باید آداب مسجد را رعایت كنند. در نماز جماعت کلیه به یك شكل و در یك پوسته كلی نماز می گذارند و كسی نمی‌تواند با تكبر وغرور خویش را از دیگران بلندتر بداند و خارج از این چارچوب رفتار كند. افزون بر اینكه نماز در مسجد سبب افزایش زهد و تقوا می گردد و زهدو تقوا نیز در ساخت خشوع نقش مهمی دارااست.
براین اساس، با دقت به جنبه‌های آموزشی و عبادی مسجد، می بایست اعلام کرد مسجد تحت عنوان مهمترین مقر شرعی با تولید و بسط مفاهیم و تعالیم فقهی در ساخت و ساز فروتنی نقش مؤثری دارد.

یافتن دوست بهتر
یكی از مهم ترین دست اندرکاران مؤثر در شكل گیری شخصیت بشر، دوست هست. این آیتم در دین اسلام اهمیت بخش اعظمی دارد. هم اینگونه اسلام خصوصیت دوست خوب را نیز ذکر می‌كند.
مسجد پایگاهی دینی و فرهنگی می‌باشد كه نمازگزاران مؤمنی در آن رفت و آمد می‌كنند[84] و دوستی با این اشخاص، در نگرش بشر مؤثر میباشد. با ساخت‌و‌ساز لینک و شناخت فی مابین مؤمنان، نخبگان و صالحان جامعه، بستری مطلوب برای پرورش و تربیت روحی آدم آماده می‌‌آید.
كسی كه با خو بان رابطه دارااست، حتی در شرایطی که به آن جايگاه از تكامل نرسد كه به منجر خدا ترسی، مرتكب گناه نشود، به سبب ساز حجب و حیا و شرم ساری از برادارن دینی خویش، روش انحراف را در پیش نمی‌گیرد.

3ـ برررسی آثار آموزشی مسجد
از شروع اسلام، مسجد تحت عنوان یك مقر آموزشی، كاربردهای گوناگونی داشته می باشد. سال‌های شروع بعثت، با وجود جو اختناق و شرایط رنج كه بر مكه حاكم بود، نبی (صلی الله علیه و آله) در دورانی، یاران خود را در مسجد الحرام گرد میاورد. برای آنها قرآن می خواند و واجبات و محرمات الهی را به آنان فراگیری میبخشید. اینگونه جلسه‌هایی در مسجد، گاه به مناظره و اذعان کرد و گوهای طولانی علمی با سران قریش می‌انجامید.[85]
بعداز هجرت پیامبر به مدینه و ساختن مسجد النبی، فصل نوینی در کار‌های آموزشی مسجد استارت شد. نبی (صلی الله علیه و آله) بیشتر بعداز نماز صبح و عشا به سخنرانی و اظهار‌کرد و گوهای علمی می‌پرداخت.[86] این گردهمایی‌ها با حضور مردان و زنان مسلمان برپا میشد[87] كه این از آشكارترین جلوه‌های آموزشی مسجد در مدینه بود. تفسیر قرآن و حرف گفتن پیرامون معانی آن، نصیب در خور توجهی از سخنرانی‌های نبی (صلی الله علیه و آله) را تشكیل می‌اعطا کرد.[88] خلال گرد‌همایی‌های سخنرانی نبی، كلاس‌های آموزشی گوناگونی نیز در مسجد تشكیل می شد.[89]
با این توضیحات، عنایت جنبه‌های فراگیری مسجد معلوم می گردد.
پیامبر (صلی الله علیه و آله) میفرمایند:هر سیرتکامل توقفی در مسجد کنسل و بیهوده می باشد، مگر برای سه مجموعه:\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\\" كسی كه بعداز نماز به خواندن قرآن میپردازد، آنكه درگیر ذكر و خاطر خداست و كسی كه به مباحثات علمی اشتغال داشته باشد.[90]
از نظر داستان، تشكیل گردهمایی‌های علمی در مسجد، نسبت به جلسه‌های دعا، منزلت والاتری داراست[91] و مشوق آن، اجر عمره كامل یا این که حج كامل[92] و جهاد در راه و روش پروردگار است[93] كه عفو وبخشش پروردگار آن‌ها را فرا می‌گیرد.[94] درین در بین، طرح مباحث فقاهتی در مسجد، فضیلت بیشتری دارد.[95]
پس از نبی (صلی الله علیه و آله)، ائمه (علیهم السلام) نیز برای حفظ جنبه‌های آموزشی مسجد، عملکرد‌های ارزنده‌ای ایفا دادند.[96]
مسجد، ابزارها و موقعیتی را در چنگ داراست كه به كمك آن میتواند به فراگیری و افزایش آشنایی فقاهتی نمازگزاران بپردازد. مسجد مكانی میباشد كه مسلمان‌ها برای برپایی فرائض الهی و مجالس مذهبی در آن حاضر میگردند و این زمان قابل قبولی است تا معارف و احكام آیین نشر پیدا كند. البته نقش امام جماعت در‌این بین بسیار اساسی هست.
بدون در نظر گرفتن تاریخ بنای مسجدها، محققان و مورخان پذیرفته‌آند كه بیشتراز پیدایش مکتب، مسجد یگانه مركز اصلی آموزشی ـ فرهنگی در دانا اسلام بوده می باشد. هر یک‌سری برخی از پژوهشگران از رده‌های آموزشی دیگری همانند مكتب‌های خانگی و دارالقرّا نیز خاطر كرده‌اند،[97] ولی عمل‌های آموزشی در‌این مراكز چنان محصور بوده میباشد كه ما امروزه داده ها قابل توجهی درباره کیفیت یادگرفتن در‌این مكان‌ها در اختیار نداریم. موقتا آنكه اسم مسجدهای اصلی اسلامی كه منزلت فعالیت‌های آموزشی بوده، در تاریخ ماندگار گردیده است. حتی اسم مدرسان این مسجدها، هم پا با داده ها شایان توجه دیگری درباره مطالبی كه در مسجد درس دادن می‌گردیده، در اختیار ماست.[98] پس از پیدایش مکتب نیز تا سال‌ها، مکتب در دامن مسجد سازه می شد. از همین رو، در بیشتر كتاب‌هایی كه درباره مسجد به کتابت در می‌آمد، از مکتب بسیار سخن گفته میشد كه این به منجر رابطه بسیار نزدیك مسجد و مکتب هست.[99]

با اعتنا به انحرافات در آیین ذهن ها شیطانی که در آخرالزمان در جامعه ها اسلامی سرایت پیدا می نماید و در تاثیر تهاجم فرهنگی عموم به خرابی و انحرافات کشیده می گردند و موجب نزول آسیب ها و دغدغه ها و مشکلاتی در جامعه می‌گردد سازه به فرمایش حضرت پیامبر اکرم(ص) اهل مسجد در امانند. وی می‌فرمایند: «اذا نزلت العاهات و الافات عوفی اهل المسجد»[۲۵] «زمانی که خطاها و آسیب ها(برای اهل زمین) نازل می‌شود اهل مساجد درامانند». با اعتنا بدین حدیث اهل مسجد از انحرافات در جانبداری می باشند و اذهان شیطانی مسجد النبی کوهسنگی مشهد در آن ها تاثیر نخواهد کرد. و تهاجم فرهنگی را جواب داده و خودشان را نجات خواهند اعطا کرد. و از خرابی و انحرافات در هواخواهی خواهند بود. به خیال و خاطر همین مبتلا آسیب ها و دغدغه ها و خطاها که در آخرالزمان پیش میاید نخواهند شد.

اشکال آسیب ها
زیرا جنگ با نفس جهاد اکبر میباشد در آخرالزمان مؤمنین بایستی شب و روز در جهاد اکبر باشند تا از انحرافات و تهاجمات فرهنگی در حمایت بمانند، این جهاد با رفتن به مسجد اجرا میگیرد، آدم با رفتن به مسجد قادر است جهاد اکبر را به نحو احسن جاری ساختن دهد. روایات ما گویا همین زمینه می‌باشند. قال پیامبر الله(ص): «الغدو و الدواج الی المساجد اینجانب الجهاد فی سبیل الله[۲۶]» «شب و روز به سوی مسجد شتافتن از اقسام جهاد کردن در رویه خداست». با دقت بدین قصه ما دو نوع جهاد داریم، جهاد اصغر و جهاد اکبر، جهاد اصغر به عبارتی نزاع با کفار و معاندان فرنگی میباشد، البته جهاد اکبر جهاد و پیکار با نفس اماره میباشد و زیرا در آخرالزمان فتنهها از زمین و عرش می بارد و گونه های هجمه های شیطانی برای فریب بشر و گونه های خواهش های نفسانی در جامعه ترویج پیدا می نماید و هر که بخواهد از این دغدغه ها در تامین بماند، می بایست جهاد اکبر ایفا دهد، بنابر قصه برای این جهاد شایسته ترین جا و وسیله مسجد میباشد که آدم درین فرصت با رفتن به مسجد از این هجمه ها و فریبهای شیطانی و خواهش های نفسانی ایمن خواهد ماند.

ب) مسجد و منتظران ظهور
در اکثر مساجد اشخاص مؤمن به خداوند و با تقوی توده می گردند زیرا روش خریداری کردن ایمان را در مسجد می‌یابند و کسی هم در صورتی‌که بخواهد با تقوی و متقی باشد می بایست در مسجد به‌این منزلت رسد. به همین ادله فرستاده اکرم(ص) می‌فرمایند: «ان المومن مجلسه مسجده[۲۷]» «همانا مجلس مؤمن مسجد میباشد» مؤمن با نشستن در مسجد ایمان خویش را تقویت می نماید تا به حد اعلاء ایمان میرساند در مکان دیگر فرستاده مکرم اسلام(ص) در ارتباط فرد متقی می‌فرمایند: «المسجد بیت مجموع تقی[۲۸]» «مسجد منزل هر آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد پرهیزگاری میباشد» آدم هر چقدر با مسجد انس گیرد از دنیای فانی به دور گردیده پس به خداوند مجاورت می‌شود. باتقوا میگردد، اکثر آدم های مؤمن و مخلص و باتقوا و پرهیزگار از سربازان مخلص امام فرصت می‌باشند که در مسجد رشد یافته اند و در دل مسجد به مرتبه اخلاص رسیدهاند، در صدف مسجد گوهر وجود را نگهداری و رویش دادهاند و به جايگاه اخلاص رساندهاند که آن‌ها از لشکر مخلص امام فرصت(عج) می باشند. وی در روز آدینه استعداد خودشان را به اکران می‌گذارند، زیرا روز آدینه مؤمنین وی غسل می نمایند تا از گناهان ظاهری خویش را منزه نمایند و مهیا عبادت مجموعه جمعی بزرگی میگردند که به بدن خویش جامه تقوی کردهاند برای اقامه نماز آدینه در مصلی توده میگردند و تمامی با هم به درگاه خدا دست توبه و استغفار بلند میکنند و از معبود طلب تعجیل در فرج و ظهور آقا را میکنند، برای اینکه استارت ظهور امام فرصت(عج) روز آدینه میباشد و صبح روز شنبه بنابر احادیث صدای ملکوتی امام به گوش همگی خواهد رسید، پس این مؤمنین که در نماز آدینه کمپانی کرده بودند استعداد خویش را برای لبیک گویی اعلام رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد میکنند زیرا «نماز آدینه میعادگاه عاشقان میباشد[۲۹]» وعده ظهور حجت خواهد رسید و در روز آدینه مؤمنین عهدی تازه باایمان برای دفاع از آئین می بندند. در روایتی امام جعفر درستگو(ع) از جدش نبی الله نقل کرده اند که: قال پیامبر الله(ص): «اف لکل مسلم لا یفرغ نفسه فی آحاد آدینه لامر دینه فیتعاهده و یسال عن دینه[۳۰]» «اف بر هر مسلمانی که در هر آدینه خویش را برای شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد فعالیت دینش خارج از نمی سازد، تا با آن تجدید قول نماید و درباره آن سؤال کند» اینکه تجدید قول نماید که در ماجرا آمده خواسته تجدید عهد و پیمان باایمان که ما در آیین تو اثبات گام و فراهم ایم تا به حجت تو لبیک گوییم.

بیان مساله: هنر و فرهنگ اثر متقابلی بر یکدیگر دارا‌هستند. هنرمندان ایرانی با تاثیرپذیری از ابعاد معنوی اسلامی و با به کار گیری از فنون و آرایه‌ها، توانسته‌اند عقاید مذهبی خود را در قالب اثر معماری بازتاب دهند. در‌این فی مابین، معنی توحید به عنوان یک اصل اصلی در اسلام، به عنوان مثال مفاهیم مورد به کار گیری در اثرها معماران اسلامی- ایرانی می‌باشد که با به کارگیری از ارکان متنوعی همچون گنبد، محراب، نوروروشنایی و ... تجلی یافته هست. سؤال تحقیق: در معماری مساجد کشور‌ایران، به چه میزان به بهره‌گیری از غنای حسی توجه گردیده است؟ در معماری مسجد النبی کوهسنگی مشهد مساجدی که به عنوان نمونه گزینش شده‌اند، نقش غنای حسی در پدیداری و تبلور توحید چه‌گونه می باشد؟ اهداف پژوهش: مطالعه حاضر به سنجش میزان سود‌گیری از غنای حسی، در راستای ادراک مفهوم توحید در شش مسجد شاخص در حوزه‌‌ی مرکزی جمهوری اسلامی ایران به عنوان نمونه، پرداخته هست. شیوه بازرسی: نحوه پژوهش حاضر آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد توصیفی _پیمایشی بوده و آغاز با استفاده از سندها کتابخانه‌ای، مولفه‌های توحید و غنای حسی از منابع حصول شده و مولفه‌های مهم و شاخص (در ناحیهی غنای حسی و ارتباط آن‌ با مولفه‌های توحید) به روش دلفی غربالگری گردید. بعد از آن با استعمال از مشاهدات دقیق میدانی در مساجد انتخابی، وجود یا خلا هر کدام از مولفه‌های غنای حسی و توحید و زیرمولفه‌های مرتبط دو متغیر که به روش دلفی در قالب یک جدول تصویب شدند، گزینه به حساب رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد آوردن واقع شده و بر این اساس ترازو برخورداری مساجد از مولفه‌های گزینه بررسی، بدست آمد. مهمترین یافته‌ها و نتیجه‌گیری مطالعه: بر طبق نتایج بدست آمده، مساجد امام اصفهان و آقابزرگ کاشان، دارای بیشترین تعداد مولفه‌های غنای حسی، مساجد شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد امام اصفهان و جامع یزد دارای بیشترین تعداد مولفه‌های توحید و مسجد روحانی لطف‌الله کمترین مولفه‌های توحید و غنای حسی را از میان شش مسجد آیتم پژوهش داشته-اند. بر طبق واحد سنجش برخورداری از مولفه‌های غنای حسی و توحید در مساجد امام اصفهان و شیخ لطف‌الله، می‌توان فایده گرفت که منفعت‌گیری هرچه بیشتر مولفه‌های غنای حسی در‌این ابنیه، قادر است یکی کارداران مفید در ارتقا تداعی معنی توحید در آن ها باشد؛ که این قضیه، خود ارتباط مستقیم غنای حسی و تداعی مفهوم توحید را در این مساجد خیال نشان می گردد. همچنین به‌دلیل عدم تطابق جایگاه مسجد جامع یزد در میزان برخورداری از مولفه‌های توحید و مولفه‌های غنای حسی (فی مابین مساجد انتخابی به‌طور نسبی، بالا بودن معیار مولفه‌های توحید و زیر بودن مولفه‌های غنای حسی در این مسجد) می‌قدرت به وجود دست اندرکاران دیگری علاوه‌بر غنای حسی، در تداعی معنا توحید پی‌موفقیت.

اعتیاد از مهمترین زخم‌های اجتماعی جامعه کنونی محسوب می‌شود. با وجود سعی ارگانهای رسمی و اجرایی برای کنترل و پیشگیری از این زخم، مبتنی بر آمارهای قانونی، همچنان وضعیت بعدها این پدیده، بحرانی است. در کنار نقش‌آفرینی‌های متفاوت نهادهای قانونی و غیر قانونی، مسجد به سبب رده خاص و تأثیرگذاری ویژه آن بر مجموع جامعه، میتواند در پیشگیری و کاهش اعتیاد نقش‌آفرینی نماید. سوال اساسی این استیناف نیز عبارت می باشد از اینکه مسجد به چه شکل و در چه سطحی می‌تواند درین مورد اجتماعی نقش‌آفرینی نماید؟ و مقصود مسجد النبی کوهسنگی مشهد آن شناسایی کیفیت نقش‌آفرینی این بنیان اجتماعی مقدس و حصول به سازوکارهای مواجهه درست آن با این پدیده اجتماعی معاصر میباشد. برای به دست‌آوردن داده ها تفحص، ترکیبی از طریق‌های اسنادی و کیفی (رای زنی و مشاهده) مستعمل و از طریق استیناف محتوا نیز برای تجزیه و به حساب آوردن داده‌ها سود دریافت شد. از یافته‌های پژوهش به دست آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد می آید، مسجد با تمرکز به گنجایش و منزلت متعالی خویش دربین اجتماع انسانی بویژه جامعه ها مسلمان، قادر است با رعایت اصول فعالیت تشکیلاتی متناسب با اقتضائات مسجد در سطح های متعدد پیشگیری، معالجه و نزاع با اعتیاد و همینطور صیانت از معتادان بهبودیافته و خانواده‌های آن ها در سطح محله و حوزه‌ پیرامونی خویش نقش‌آفرینی نماید.
از یافته‌های تحقیق به دست میاید، مسجد با دقت به گنجایش و منزلت متعالی خویش دربین اجتماع انسانی بویژه جامعه ها مسلمان، قادر است با رعایت اصول کار تشکیلاتی متناسب با اقتضائات مسجد در سطوح متفاوت پیشگیری، معالجه و پیکار با اعتیاد و همینطور صیانت از معتادان بهبودیافته و خانواده‌های آن‌ها در سطح محله و رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد حوزه‌ پیرامونی خویش نقش‌آفرینی نماید. این نکته از آنجا دارای اهمیت میباشد که مسجد، به‌تیتر مقر مهم محله می‌باشد و با دقت به روش محله‌محوری می تواند در کنار بقیه نقش‌آفرینان مؤثر در محله؛ ‌‌به‌طور دیده‌گیری گنجایش و استعداد کنترل و پیشگیری اعتیاد را از خویش بروز دهد یا این که در خویش ساخت نماید. مسائل و موضوعات و اصول کلی که الگوی جامع اقدامات مسجد باید بر طبق آنها باشد (برای جواب به سؤال کیفیت ورود مساجد به عرصه مقابله با آسیب‌های اجتماعی). بنابراین، مسجد میتواند از این گنجایش رسانه‌ای در پیشگیری و بقیه اقدامات مایحتاج پیرامون جراحت‌های شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد اجتماعی به‌ویژه اعتیاد به کار گیری نماید و نقش‌آفرین باشد. مسجد تجلی‌‌گر شرکت کردن مردمی از سویی دیگر، در سیاست‌های کلی نبرد با موادمخدر که در 11 شالوده از سوی منزلت معظم رهبری در مهرماه 1385 ابلاغ گردیده است و به‌تیتر مهمترین مدرک بالادستی دراین مورد است، به دولت و مجلس در خصوص پیشگیری اعتیاد پیشنهاد گردیده‌است که «پیش بینی ها مایحتاج را برای حضور و شرکت کردن جدّی عموم و خانواده‌ها راجع به‌های پیشگیری، کاهش زخم و معالجه معتادان اتخاذ نمایند» (زالی، عطاردی و تدبیر‌شخص، 1397، ص 195)، با‌یقین یکی جلوه‌های شرکت کردن مردمی قادر است در تحت مقر مساجد شکل‌دهی گردیده و صورت تشکیلاتی به خویش بگیرد

اخباری منقول از پیامبر اکرم(ص) وجود داراست که در موضع نهی از بنای مسجد بر قبور, به ریشه شناسی این شغل پرداخته و آن را به اقوام و پیروان ادیان قبل بازمی گرداند. این خبرها تحریرهای متعددی دارااست؛ براساس مشابهت های متنی و سندی, می توان آنها‌را به شش تیم تقسیم کرد: 1-اخبار عایشه, 2-خبر‌ها عایشه و ابنعباس, 3-اخبار ابن عباس, 4-خبر‌ها ابوهریره, 5-خبرها ابن مسعود, و 6-خبر ها ابوعبیده بن جراح. این نوشته ی علمی با به کار گیری از روش احتساب اوراق-متن به تاریخ گذاری این اخبار پرداخته و به‌این فایده رسیده می‌باشد که صورت اساسی خبر که در موضع نهی از اتخاذ مسجد آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد از قبور به عنوان یک ویژگی قومی و مذمت این فعل هست, در نیمه اولیه قرن اول ترویج داشته هست. گرچه می اقتدار گفت بعضی از تحریرهایی که این فعل را یک ویژگی فقهی جلوه داده و به لعن یهود و نصاری میپردازند در نیمه اول قرن نخستین ساخت شده اند و همزمانی آن با اخراج یهودیان از جزیره العرب و مشابه سازی آیین این حوزه‌ نیز آن را تایید می کند, ولی قطعی مسجد النبی کوهسنگی مشهد میباشد که روند توسعه تحریرهای اخیر نسبت به صورت اساسی خبر در گذر زمان سیر افزایشی داشته و حتی در تحریرهای متاخرتر شاهد استفاده سیاسی از آن هستیم. بنای جامعه اسلامی بر محوریت مسجد نهاده شد‌ه‌است. مسجد با کارکردهای مختلف خود در بعدها متعدد اجتماعی و با تاکید بر جنبه معنوی, نقشی هدایت کننده برای آدم ها به سوی آفریدگار رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد متعال داراست. آموزه های نشریافته از مسجد, همگی با جهت دهی زندگی فردی و اجتماعی انسان ها به صراط بی واسطه و در منفعت, بهروزی او سامان یافته اند. مسجد, فارغ از از ظرفیت های درونی خود برای هدایت انسان ها, قادر است در تعامل با دیگر ارگان های جامعه فضای عمومی را مشابه شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد فضای درونی خود نماید. انتظار عمومی از دور و اطراف پیرامون مسجد, تأثیرگذاری فضای معنوی باطن مسجد بر دور و اطراف آن میباشد. با وجود این, امروزه اطراف پیرامون مسجد, عمدتاً متأثر از زندگی اجتماعی بیرونی است و مسجد به دلایل مختلفی تأثیرات کمی بر آن داراست و لذا شاهد ارتکاب گونه های جرم ها, ناسازگارهای اجتماعی, تنش, سرقت, جنگ و. . . در محله و جوامعی هستیم که معمولاً مسجد هم وجود دارااست. سؤال این میباشد که مسجد در مواجهه با این اشتباهات خُرد چگونه میتواند کار کند و به سلامت سازی دور و بر پیرامون کمک کند؟ طرز پژوهش نیز توصیفی تحلیلی است. یافته های نماد می‌دهد, ظرفیت های سلامت سازی گوشه و کنار اجتماعی پیرامون مسجد به نه شناسایی و تبیین نشده و لذا در عرصه عمل نیز کمتر به عمل گرفته شد‌ه‌است. مسجد میتواند با فعال کردن سازوکارهای تعامل خود با گوشه و کنار پیرامون از قبیل, تعریف بخش های خاص مسجد و محله, استعمال از ظرفیت نخبگان علوم اجتماعی و مدیریتی, منفعت گیری از اقتدار مندی خانواده ها در واگذاری برخی از نقش های ارگانهای رسمی, به سلامت سازی محله و اطراف پیرامون خود کمک کند و در شکل گیری جامعه اسلامی نقشی ویژه ایفا نماید.

این پژوهش به بررسی ادراکات عمومی از مساجد معاصر ساخته شده با طرح های کالبدی متفاوت می پردازد. روش‌های تحقیق بر اساس همبستگی بین متغیرهای فیزیکی مستقل و متغیرهای وابسته تصاویر ذهنی، فعالیت‌ها و تعاملات اجتماعی ایجاد می‌شوند. برای مقایسه مساجد سنتی و مدرن معاصر از مطالعه پیمایشی استفاده شد و داده های جمع آوری شده با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان می‌دهد که جنسیت، سطح تحصیلات و سن زائران از عوامل مهمی در تفاوت مکان مسجد نیستند، اما ویژگی‌های مسجد النبی کوهسنگی مشهدکالبدی، طراحی معماری و فعالیت‌ها، شناسه‌های مهمی هستند که مساجد را تعریف می‌کنند. تابلوها عنصر وحدت بخش این سه نشانه و مهمترین عامل ایجاد و تقویت حس مکان است. با کاهش تفاوت معناداری این سه شاخص، r افزایش می یابد. علاوه بر این، مطالعه نشان می دهد که طراحی، شکل، ساختار و رابطه فضایی مناسب از نظر ابعاد و شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد تناسبات مسجد از مهمترین ویژگی های کالبدی به عنوان عوامل مهم هویت مسجد است.
در ساخت و بنای مساجد از قدیم الایام از آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد منظر اعتقادی و عاملی بودن احکام دینی بسیار دقت شده است و هر شخصی صلاحیت بنای مسجد را ندارد و هر گاه خواست ابتدایی را به زمین بزند. بنای مسجد یکی از باتقواترین و پاک ترین مردم این کار را می کرد، یعنی می توان گفت که دقیقاً این قسمت رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد از آیه 108 سوره توبه: «... لِلّمسْجَدَ أَنْ أَسْسَهِ علی. التقوی من یوم الأول یوم الحق...» در بنای مساجد دنبال شده و همواره بانیان و معماران و سازندگان مساجد نقش مهمی در استقبال از مساجد داشته اند و اگر مسجدی که توسط حاکمان یا سلاطین ساخته می شد، معمولاً کاربری تشریفاتی و حکومتی داشت که از چنین مساجدی در شهرهایی که پایتخت بوده اند به چشم می خورد. شاه و مسجد سپهسالار تهران و این قبیل مساجد به مساجد غیر مردمی شهرت داشته اند، لذا بحثی که به عنوان متون دینی و نقش انسان در معماری مسجد خواهیم داشت، توجه و عنایت در آیه 18 سوره توبه و همچنین تعدادی از احادیث و روایات معصوم علیهم السلام در مورد بنای مسجد خواهد بود.

محور عاملی اساسی در سازماندهی کالبدی معابد است که با توجه به طرز تفکر هر مکتب، نقشی نمادین در مراسم مذهبی دارد. محور عاملی جهت دهنده در عبادتگاه است که می تواند معانی خاصی و کیفیت فضا را در عبادتگاه القا کند. این مقاله درصدد است تا عوامل و معانی مؤثر در تمرکز معابد اسلامی و مسیحی را آشکار سازد. لزوم بررسی و بررسی اهمیت نقش پنهان و مؤثر آن در جهت دهی روحی و جسمی وزارتخانه گاهی می باشد. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و استدلال منطقی با رویکرد تطبیقی است. در ابتدا مبانی و تفاوت های فکری مربوط به تمرکزگرایی در مساجد و کلیساها ارائه شده و در پایان به تحلیل معنایی محوریت نقش با بررسی تطبیقی مساجد و کلیساها پرداخته شده است. بررسی مسجد النبی کوهسنگی مشهد اصول اولیه محور، دلایل و نحوه طراحی عبادات را آشکار می کند و به درک آگاهانه از طراحی مساجد و کلیساها می انجامد. بر این اساس محققی در عبادتگاه های مسیحیان جایگاهی مستحکم دارد و نقش های تاریخی، نمادین، عملکردی و... را بر عهده دارد و محور در کلیسا باعث مادی گرایی و پیوند کلیسا با کارگزاران و نمادهای این جهان می شود. محور در کلیسا باعث مادی گرایی و پیوند کلیسا با کارگزاران و نمادهای این جهان می شود. شفت ها در مساجد بر اساس نیازهای عملکردی آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد شکل می گیرند. آنچه در مساجد به چشم می خورد فضایی خلاء مانند به دور از نیروی غالب در جهت خاصی است. تمرکز در مسجد به سکوت ذهن و تعریف کلیت فضایی می انجامد. پس مسجد مظهر بنا به فردیت افراد به خدای یگانه، محل اقامه نماز، گاهی منحصر به فرد و جهانی است. در نهایت، وجه مشترک در جهت گیری کلیسا و مسجد، محور عمودی است. آنچه معنای واقعی فرجم را در مسجد و کلیسا مشخص می کند، محور صعود است که مسیر رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد رستگاری را مشخص می کند.
فهم قرآن و درک معنای دقیق آن، مانند هر متن پرمعنی دیگری، در اولین گام مستلزم رمزگشایی کلماتی است که مانند حلقه‌هایی در زنجیره در کنار هم قرار گرفته‌اند تا وجود آن کلمه را به وجود آورند. همانطور که درک نادرست از کلمات یک متن منجر شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد به برداشت نادرست از آن می شود. در این جستار به بررسی معنای تاریخی ـ معنایی واژه «مسجد» و ریشه‌شناسی آن در زبان‌های باستانی می‌پردازیم. این مقاله بر اساس کاربرد قرآنی کلمه مسجد، زمینه ورود به بحث را فراهم می کند که در آن گزیده ای از دیدگاه مفسران و مترجمان ارائه می شود. در ادامه، معانی این واژه با استفاده از لغت نامه های عربی و منابع لغوی زبان های سامی استخراج شده و سیر تحول معنایی این واژه بر اساس منابع دیگر (تاریخی، حدیثی و ...) نشان داده شده است. تحقیق دیگر ریشه شناسی کلمه مسجد در زبان های سامی است و در نهایت بر اساس تحقیقات انجام شده این واژه ها را در 4 بخش عبادتگاه، زیارتگاه یا مکان، مسجد، نام خاص (مسجد اللّه) درج می کند. حرم و مسجدالاقصی).
از جمله مهم ترین مواردی که در کار میدانی شهر تاریخی سیمره یافت می شود، تزئینات مسجد و گچ بری این بنا است. با توجه به تاریخ ارائه شده، این مسجد مربوط به اواخر دوره امویان و اوایل دوره عباسی است و ستون های تزئینی آن شباهت زیادی به نمونه های مساجد نه گنبدی بلخ و سامرا دارد. هدف اصلی پژوهش، شناسایی و معرفی بهتر تزئینات گچ بری مسجد سیمره، ارائه پیشینه برخی از تزئینات گچ بری مسجد نه گنبدبلخ و تأثیر هنر ایرانی بر تزئینات گچ بری سامره است. . . در معرفی تزئینات گچ بری مسجد سیمره، سؤالات اصلی تحقیق عبارتند از: 1: نقوش تزئینی مسجد سیمره و مسجد گنبدباله چگونه شبیه هم هستند؟ 2: وجود عناصر تزئینی گچ بری سیمره در تزئینات گچ بری سمر (سبک الف، ب) چیست؟ نتایج تحقیق نشان می دهد که مسجد سیمره و مسجد نه گنبد بلخ در برخی لایه ها و ترکیب بندی های تزئینی شباهت زیادی به یکدیگر دارند و می توان نقوش تزئینی مسجد نه گنبد بلخ را در مسجد سیمره یافت. . از سوی دیگر، با تأیید محتوای متون تاریخی مبنی بر استفاده هنرمندان ایرانی در ساخت سامرا، مسجد سیمره نمونه بارز تأثیر گچ بری ایران بر هنر گچبری سامرا در دوره عباسیان است. این تحقیق با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و تطبیقی و بر اساس تحقیقات میدانی و کتابخانه ای انجام شده است.

مسجد به عنوان یک مکان مقدس که به صورت روزانه در آنجا به عبادت پرداخته می شود. نمودی از فضایی مقدس و معنوی است. همواره معماران در زمان تاریخ از صدر اسلام تاکنون به گونه های طرز ها همت نموده اند تا این مفهوم, یعنی تقدس را به نحوه های گوناگون به کاربر خویش که همانا نمازگزاران می باشند القا نمایند. در اینجا برای بیان بعضی بعد ها معماری که آرم دهنده ابعاد گوناگون معنوی و مقدس می باشند, تا آنجا که ممکن هست وجوه گوناگون قدسی در طراحی وساخت مسجد بیان گشته می‌باشد. معماران مساجد چه در گذشته وچه در طی هم اکنون همواره سعی داشته اند که در کنار ساختار وکالبد ظاهری مسجد بعنوان یک مکان , به آن روح و تقدس بدهند. از‌آنجا که دست آنان در بیان معنی ها مفهومی به علت محدویت های فقهی, بسته بوده می‌باشد, به این ترتیب معماران مسلمان با همت و عملکرد فراوان با استعمال از هندسه, نقوش ساده شده گیاهی و نیز خوشنویسی و رنگ به بهترین صورت ممکن, مفاهیم مدنظر مسجد النبی کوهسنگی مشهد را به استفاده کننده منتقل نموده و در عین حالا به فضای فیزیکی درحال حاضر و هوای معنوی و ملکوتی بخشیده اند. در‌این نوشته ی علمی تلاش شده تا با تحلیلی اجمالی از معماری و با بیان مثال هایی از مساجد مشهور به عنوان استدلال به تفحص و انتقاد معماری قدسی پرداخته شود.
هدف این نوشته ی علمی شناخت جامعه شناسانه مسجد با تکیه بر شناخت گفتمان های مسجد در کشور ایران بعد از ظهر معاصر می‌باشد. سوال اصلی ما این هست که چه‌گونه می قدرت مسجد را در بستر جامعه مدرن شناخت؟ برای این منظور به کمک آنالیز گفتمان های مسجد, این نهاد را در بستر اجتماعی, فرهنگی و تاریخی آن قرار آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد میدهیم. از این منظر ما بینش بیرونی دینی به مسجد داریم و درصدد تفحص مسجد از منظر معارف اسلامی نیستیم. منظور از گفتگو های مسجد نیز مباحث, نظرها و تلقی های متعدد از مسجد می‌باشد. این مذاکره ها در هر مجال و شرایط تاریخی متناسب وضعیت خاص هر بعد از ظهر انجام شده اند؛ و در آرا و اثرها محققان, روحانیان, نویسندگان, رسانه های گروهی رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد و مطبوعات منعکس گردیده است.در این بازرسی چهار مذاکره مشتمل بر رای زنی سنتی, گفتمان سکولار, مصاحبه ایدئولوژیک - انقلابی, و مصاحبه ایدئولوژیک - انتقادی به مثابه رای زنی های غالب مسجد در ایران معرفی و ویژگی های هر کدام جدا پژوهش می‌شوند. آن گاه با تاکید و تمرکز بر مصاحبه ایدئولوژیک انتقادی که مطابق تحقیقات جامعه شناختی هست ضمن ارایه نمونه هایی از این تحقیقات, مسایل کنونی مساجد در کشور‌ایران شناسایی و بازرسی شده اند. نصیب نهایی, فصل گروه رهیافت های طریق شناختی برای تحقیق مسجد هست.

 جدایی معماری از عرفان محال می نماید. این همبستگی در بین ادیان الهی وهنر مستقر آن کشورها به خصوص شریعت شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد مقدس اسلام آشکارتر می‌باشد؛ پس می توان اظهار کرد عرفان متعلق به ذات و ماهیت تک تک ادیان است, دین ابزاری موثرتر و سخنگوتر وشارحی برتر از هنر بالاخص معماری معابد و مساجد برای معرفی و حضور خود نداشته هست؛ همچنان که معماری نیز هیچ حامی ایی بهتر از دین اسلام نیافته می باشد. آیا می توان با نگاهی به گذشته معماری مساجد کشور‌ایران تجلی مفاهیم عرفانی را بر روی در ودیوار ویا نقوش و انواع آن روئت کرد؟ مثلا درمعماری مساجد کشور‌ایران چرا گنبد را به صورت کروی ساخته اند؟ و چرا کلیه سطوح بناها را نقش گل و بوته های انتزاعی وغیر حقیقی پوشانده می باشد؟ درین نوشته‌ی‌علمی تلاش شده به نحوه اسنادی و مشاهده مستقیم التفات هنر معنوی و تجلی عرفان در معماری مساجد کشور ایران گزینه رسیدگی قرارگیرد و زیبایی های فراموش شده, یاد‌آوری شود ودر نهایت نقش مهم عرفان در جهت بخشیدن وهدایت هنر وهنرمندان به سوی مقصد الهی شان بیان شود.